ورزش باستانی ایران که آن را به نام ورزش زورخانهای هم میشناسیم، علاوه بر اینکه فعالیتی برای نیرومندسازی عضلات و آمادگی جسمانی است، به مثابه فعالیتی روحی و معنوی نیز قلمداد میشود و از تقدس قابل توجهی برخوردار است...
1396/02/23
ورزش باستانی ایران که آن را به نام ورزش زورخانهای هم میشناسیم، علاوه بر اینکه فعالیتی برای نیرومندسازی عضلات و آمادگی جسمانی است، به مثابه فعالیتی روحی و معنوی نیز قلمداد میشود و از تقدس قابل توجهی برخوردار است. ورزش زورخانهای آداب و سنتی خاص دارد. آداب و سننی که با پیروی از پهلوانان و دلاوران افسانهای دوره باستانی و تأسی از پیشوای نخستین شیعیان و جوانمردان، خلق و خوی مردانگی و مروت و جوانمردی را در ورزشکاران برمیانگیزد یا نیرو میبخشد. این خصایل نیکو در قالب شعرها و داستانهایی بهصورت آهنگین با همراهی «ضرب زورخانه» که مهمترینساز این نوع موسیقی است، برای برانگیختن ورزشکاران در هنگام ورزش از سوی «مرشد» خوانده میشود. ورزشکاران هماهنگ با موسیقی و نوای مرشد، جستوخیز میکنند و حرکات زیبای گروهی یا فردی به نمایش میگذارند.
ورزش باستانی در بین ورزشکاران به احترام و ادب معروف است و با اصول زیادی همراه است. ورزش باستانی زورخانهای برخلاف برخی از رشتههای ورزشی امروزی برای ورزشکاران باستانی، تنها وسیلهای برای دست یافتن به اندامی مناسب و سلامتی نیست، بلکه وسیلهای برای ارتباط معنوی با خداست. این ورزش در نگاه اول شبیه حرکات رشتههای بدنسازی و ایروبیک به نظر میرسد اما حرکات باستانیکاران، ترکیبی از حرکات چرخشی همراه با ضربات آهنگین و وزنههای چوبی سنگینی است که آن را داخل گود چرخانده و به هوا پرتاب میکنند.
ورزش و انجام حرکات پهلوانی جزو فعالیتهای اصلی روزمره ایرانیان در دوران باستان بودهاست. جامعه آن زمان ارزش خاصی برای ورزشکارانی قائل میشد که برای قدرت بدنی و شجاعت روحی که دراختیار داشتند، شکرگزار بودهاند. اگرچه شاید امروز ورزش باستانی از رونق کمتری به نسبت گذشته برخوردار باشد، اما زنگ مرشد و صدای یاعلی(ع) گفتن ورزشکاران از گود زورخانههای منطقه شنیده میشود و منطقه ما در بین سایر مناطق تهران برای خودش در این رشته حرفهایی برای گفتن دارد. در سالهای اخیر علاقه نوجوانان و جوانان هم به این ورزش کهن و جوانمردانه بیشتر شده و 2زورخانه منطقه پرفروغتر شده است. هنوز هم بسیاری از باستانیکاران هر روز بعد از اذان مغرب با ضرب و نوای مرشد در گود زورخانه منطقه میل و کباده میکشند و به رسم ادب، گود زورخانه را میبوسند تا نشان دهند روحیه پهلوانی و جوانمردی را همچنان تمرین میکنند.